Gisteren ben ik naar een voorstelling gegaan op het Holland Festival. Naar heel echt, arty toneel. Om jullie een indruk te geven van wat ik bedoel, hier een preview van het stuk:

“O ja” denkt u “van dat soort toneel”.  En dan ook nog in het Braziliaans en ook duurde het vijf uur. En dan nog met veel geschreeuw, dronkenschap, huilbuien, naaktheid en vrijscènes op het toneel. Dan werden er ook nog mensen uit het publiek gevraagd om mee taart te eten, te drinken of te dansen op het podium.  En toch vond ik het echt de moeite waard en ik zal proberen uit te leggen waarom.

Het stuk heet: What if they went to Moscow. Het gaat over de drie zussen Irina, Olga en Maria, die, alledrie op hun eigen manier, verlangen naar een ander leven. Het is een bewerking van het toneelstuk van Tjechov: Drie zusters. Maar dan door de Braziliaanse regiseusse Christiane Jatahy verplaatst naar haar land en naar de moderne tijd.

De live performance van het stuk wordt gefilmd en rechtstreeks uitgezonden in een andere zaal. Het publiek kan kiezen ofwel eerst het live deel te zien en dan de film, of andersom. Door het publiek een toneelversie en een film te tonen – de eerste gericht op de gemeenschappelijke levensvragen van de zusjes, de tweede inzoomend op het individuele leed – en door het publiek direct bij de voorstelling te betrekken, slecht Jatahy de grenzen tussen fictie en werkelijkheid, tussen heden en verleden. Zo geeft ze de zussen een kans om de impasse te doorbreken en een eerste stap te zetten op weg naar verandering. Citaat van http://www.hollandfestival.nl/nl/programma/2015/what-if-they-went-to-moscow/

Je zag precies hetzelfde stuk, dat 1 uur en drie kwartier duurde, dus twee keer. Eén keer ‘live’ en één keer live op de film. Maar het bleef toch wel boeien omdat de drie actrices echt heel goed speelden, omdat langzaam en druk, vrolijk en triest, verschrikkelijk of herkenbaar zich afwisselden en omdat je op de film toch echt iets anders zag dan tijdens het toneelstuk. Tussendoor was er een pauze van anderhalf uur waarin je een Braziliaanse wrap kon eten en een beetje kon bijkomen van de eerste keer, zodat je de tweede keer nog wel aan kon.

Ik was hiermee naartoe genomen door mijn lieve tante Baya, die elk jaar samen met Sjef, één voorstelling van het Holland Festival kiest waar we dan, ook met mijn andere oom en tante en mijn neven en hun vriendinnen, naar toe gaan. Een hele goede traditie, waar ik graag aan mee doe. Zo zie ik ze allemaal weer een keer en kom ik tenminste ook nog eens in het theater (kindervoorstellingen niet meegeteld, verder eigenlijk bijna nooit).

Los van dat ik het dus een mooie voorstelling vond, vind ik het ook interessant vanwege mijn grote interesse in de mensheid. Ik vind het wonderlijk dat iemand zoiets als dit toneelstuk bedenkt, dat anderen het spelen en dat weer anderen daar naar toe gaan. Wat voor mensen zitten er nog meer in de zaal, wat zouden die er van vinden, zouden die elke week naar zo’n soort voorstelling gaan?

Ik heb vandaag nog veel over die drie zusters nagedacht en kan daar ook nog wel een tijdje mee door gaan. En dan maar wachten op het volgende Holland Festival, volgend jaar. Benieuwd wat er dan op het programma staat.